Bạn đang tìm hiểu sâu về bản chất của lập trình web/ứng dụng? điều gì quyết định và cấu trúc hướng phát triển nghề nghiệp của lập trình viên ngày nay? Là CMS (Content Management System), Framework hay là Programming language? Hãy cùng tìm hiểu tài liệu thiết kế web dưới đây. Mỗi câu hỏi đều dẫn chúng ta tiếp cận một cách giải quyết vấn đề khác nhau. Trong phạm vi bài viết này, Vivicorp chỉ xin trả lời cho bạn về cái gọi là programming Language và hiểu những ngôn ngữ phổ biến- thông dụng nhất; sự ra đời của nó và ứng dụng của các ngôn ngữ lập trình đó trong nền CNTT ngày nay.
Tuy nhiên trước khi tìm hiểu từng ngôn ngữ thì hãy cùng Vivicorp xem qua một số tài liệu thiết kế web thống kê thú vị (Programming language trends 2012 review) về công việc của lập trình viên từ jobstractor.com
Nhu cầu việc làm liên quan đến ngôn ngữ lập trình Bảng thống kê 1
Mức độ dao động và phát triển của từng ngôn ngữ so với 2011 Bảng thống kê 2
Chú ý: Trong bảng danh sách 15 ngôn ngữ này, tính phổ biến và ứng dụng được sắp xếp giảm dần.
1. Ngôn ngữ lập trình Java Một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng, được phát triển vào cuối những năm 1990 bởi James Gosling và các đồng nghiệp của ông tại Sun Microsystems(hiện tại bị mua lại bởi Oracle).
Lý do tại sao nó quan trọng? Ngôn ngữ lập trình "đẹp " này là trung tâm cho mọi developer mà các sản phẩm của họ không liên quan đến Microsoft(Các developer chỉ tập trung vào các trải nghiệm ngoài .NET). Nguồn gốc phát triển chủ yếu của Java là từ C và C + + nhưng lại có một mô hình hướng đối tượng cơ bản và riêng biệt hơn. Java còn được xếp hạng đầu tiên trong danh sách các ngôn ngữ lập trình phổ biến của TIOBE(http://www.tiobe.com: một tổ chức chuyên đánh giá và xếp hạng phần mềm, ứng dụng) .
Ứng dụng của java Hiện nay Java được ứng dụng rất rộng rãi, chủ yếu là các ứng dụng được viết trên Internet(game, app hoặc các chức năng web) nhằm khai thác tối đa khả năng của nó trong lĩnh vực viễn thông, truyền hình, mạng, và các máy tính đơn lẻ. Java còn là nền tảng chính để hình thành và phát triển hệ điều hành Android, thư viện ứng dụng Google play, Amazon appstore.
Home: http://www.java.com
Download: http://bit.ly/17AM8QJ
2. Ngôn ngữ lập trình C C , một ngôn ngữ lập trình mục đích chung (general purpose programming language) được xây dựng bởi Dennis Ritchie khi ông là một phần của Bell Telephone Labs, là hạt nhân của ngôn ngữ C ++ và nhiều ngôn ngữ lập trình khác. Nó được xây dựng để làm việc tốt với các hệ điều hành Unix .
Lý do tại sao nó quan trọng? C là một trong những ngôn ngữ lập trình được sử dụng rộng rãi nhất mọi thời đại, và đứng thứ hai trong danh sách.
"Học C là rất quan trọng. Một khi bạn học C thành thạo thì khi chuyển lên Java hoặc C# khá dễ dàng, bởi vì rất nhiều cú pháp trong Java và C# rất phổ biến. Ngoài ra, rất nhiều cú pháp C được sử dụng trong language scripting , " Wayne Duqaine (giám đốc phát triển phần mềm tại Grandview system , của Sebastopol , California , khi được phỏng vấn bởi eWeek).
Ứng dụng của C - C là ngôn ngữ rất hiệu quả và được ưa chuộng nhất để viết các phần mềm hệ thống, mặc dù nó cũng được dùng cho việc viết các ứng dụng
- C được nghiên cứu để người lập trình nắm căn bản cho việc tiếp cận dễ dàng hơn các ngôn ngữ C++, C# và visual c++
- C còn là ngôn ngữ mệnh lệnh làm nền tảng để xây dựng các ngôn ngữ kế tiếp cho nhiều mục đích lập trình khác nhau.
3 . Ngôn ngữ lập trình C # Ngôn ngữ lập trình có mục đích chung (general purpose programming language) này được phát triển bởi Microsoft, C# phát triển từ C và C ++ như là một phần sáng kiến của công ty phần mềm Microsoft dựa trên .NET
Ngôn ngữ lập trình C#
Lý do tại sao nó quan trọng? Ngôn ngữ này là một phần thiết yếu của .NET Framework, Vì vậy các developer mà đang tạo ra các sản phẩm liên quan đến Microsoft thì C# sẽ là ngôn ngữ web họ sử dụng thường xuyên trong cuộc đời coding của họ.
Ứng dụng C# - C# được xây dựng trên mục đích tạo ra 1 ngôn ngữ lập trình hiện đại, đơn giản, mục đích và hướng đối tượng.
- C# được các lập trình viên dùng để xây dựng phần mềm, ứng dụng trên hệ điều hành Windows, nền tảng .NET framework
Home: http://bit.ly/17AMXJk
4 . Ngôn ngữ lập trình C ++ Là một loại ngôn ngữ lập trình web, đây là một dạng ngôn ngữ đa mẫu hình tự do có kiểu tĩnh và hỗ trợ lập trình thủ tục, dữ liệu trừu tượng, lập trình hướng đối tượng, và lập trình đa hình. Nó được bắt đầu như một bản nâng cao của ngôn ngữ lập trình C , Bjarne Stroustrup vào năm 1979.
Lý do tại sao nó quan trọng? Nó là một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất , giành vị trí thứ tư trong danh sách, với các lĩnh vực ứng dụng bao gồm các hệ thống phần mềm , phần mềm ứng dụng, máy chủ và các ứng dụng của khách hàng, và các phần mềm giải trí như game video. Ngôn ngữ C++ cũng đã ảnh hưởng rất lớn đến nhiều ngôn ngữ lập trình phổ biến khác như C# và Java .
Home: http://bit.ly/17AN08c
5 . Ngôn ngữ lập trình Objective-C Ngôn ngữ lập trình web mục đích chung và hướng đối tượng (general-purpose, object-oriented programming language) này được tạo ra đầu tiên bởi Brad Cox và Tom Love ở công ty StepStone của họ trong những năm 1980. Objective-C là một sự bổ sung hoàn hảo cho C.
Lý do tại sao nó quan trọng? Ngôn ngữ này được sử dụng nhiều nhất trên Apple iOS và Mac OS X. Objective-C là ngôn ngữ chính được sử dụng cho Apple's Cocoa API rất tốt.
Home: http://bit.ly/17ANaMD
6 . Ngôn ngữ lập trình PHP Ngôn ngữ này đặc biệt phù hợp để phát triển Web vì nó dễ dàng nhúng vào các trang HTML. PHP là ngôn ngữ Open-source, server-side, cross-platform, interpretive HTML scripting language.
Ngôn ngữ lập trình PHP
Lý do tại sao nó quan trọng? Nó là một ngôn ngữ phổ biến , đứng thứ sáu trong danh sách của TIOBE. " PHP scripting tốc độ cao với bộ nhớ đệm, tăng cường với mã biên dịch plug-in ( chẳng hạn như có thể được thực hiện với Perl và PHP). PHP là ngôn ngữ mà tương lai đang hướng tới với sự bùng nổ của sự phổ biến của web.
Home: http://php.net/
7. Ngôn ngữ lập trình (Visual) Basic Là một ngôn ngữ lập trình web hướng sự kiện (event-driven) và môi trường phát triển tích hợp (IDE) kết bó được phát triển đầu tiên bởi Alan Cooper dưới tên Dự án Ruby (Project Ruby), và sau đó được Microsoft mua và cải tiến nhiều. Visual Basic đã được thay thế bằng Visual Basic .NET
Lý do tại sao nó quan trọng? Ngôn ngữ này được xếp hạng là ngôn ngữ phổ biến nhất thứ bảy trong danh sách TIOBE , có lẽ bởi vì nó được thiết kế bởi Microsoft nên dễ dàng tìm hiểu và sử dụng .
Home: http://bit.ly/1a8ks6f
Download: http://bit.ly/1a8kawe
8. Ngôn ngữ lập trình Python Đây là một ngôn ngữ lập trình hướng sự kiện được sử dụng rộng rãi bởi Google vì tính đơn giản của nó. Python được quản lý bởi Python Software Foundation .
Lý do tại sao nó quan trọng? Python là ngôn ngữ lập trình cấp cao có triết lý thiết kế nhấn mạnh đến khả năng đọc mã. Python tuyên bố luôn kết hợp " sức mạnh đáng kể với cú pháp rất rõ ràng ". Python có thư viện chuẩn rất lớn, liên tục phát triển và toàn diện .
Home: http://www.python.org/
Download:http://www.python.org/download/
9. Ngôn ngữ lập trình Perl Perl (viết tắt của Practical Extraction and Report Language - is high-level, general-purpose, interpreted, dynamic programming languages) được Larry Wall xây dựng từ năm 1987, với mục đích chính là tạo ra một ngôn ngữ lập trình có khả năng chắt lọc một lượng lớn dữ liệu và cho phép xử lí dữ liệu nhằm thu được kết quả cần tìm.
Perl là ngôn ngữ thông dụng trong lĩnh vực quản trị hệ thống và xử lí các trang Web do có các ưu điểm sau:
+ Có các thao tác quản lí tập tin, xử lí thông tin thuận tiện
+ Thao tác với chuỗi kí tự rất tốt
+ Đã có một thư viện mã lệnh lớn do cộng đồng sử dụng Perl đóng góp (CPAN).
Cú pháp lệnh của Perl khá giống với C, từ các kí hiệu đến tên các hàm, do đó, nhiều người (đã có kinh nghiệm với C) thấy Perl dễ học. Perl khá linh hoạt và cho phép người sử dụng giải quyết với cùng một vấn đề được đặt ra theo nhiều cách khác nhau.
Lý do tại sao nó quan trọng? Hiệu quả của Perl trong xử lý piles of text đã được xếp hạng thứ chín trong danh sách ngôn ngữ lập trình phổ biến. Nó được sử dụng rộng rãi để viết chương trình máy chủ web cho một loạt các task. "Học một mô hình xử lý của scripting language, như Perl hoặc PHP là rất quan trọng nếu bạn đang làm các ứng dụng web", Wayne Duqaine , giám đốc phát triển phần mềm tại Grandview hệ thống , của Sebastopol , California , trong một cuộc nói chuyện với eWeek .
Home: http://www.perl.org
Download: http://www.perl.org/get.html
Cộng đồng: http://www.perl.org/community.html
10. Ngôn ngữ lập trình JavaScript JavaScript là scripting language hướng đối tượng mà Giống Java, JavaScript có cú pháp tương tự C, nhưng nó gần với Self hơn Java. Là một ngôn ngữ client-side , nó chạy trong trình duyệt web trên client với một tập đơn giản các câu lệnh, mã lệnh dễ hơn và không cần phải biên dịch.
Ngôn ngữ lập trình JavaScript
Lý do tại sao nó quan trọng? JavaScript khá đơn giản để tìm hiểu và là ngôn ngữ lập trình sử dụng rộng rãi nhất hiện nay(tần số xuất hiện và sử dụng). Nó được sử dụng trong hàng triệu trang web để xác thực các hình thức , phát hiện các trình duyệt và cải thiện thiết kế, và nó dễ dàng hơn để chạy các chức năng khi nó được nhúng vào HTML.
Home: http://bit.ly/1a8m3Jh
11. Ngôn ngữ lập trình SQL SQL (Structured Query Language - ngôn ngữ truy vấn mang tính cấu trúc) là một loại ngôn ngữ máy tính phổ biến để tạo, sửa, và lấy dữ liệu từ một hệ thống có liên quan đến quản trị cơ sở dữ liệu . Ngôn ngữ này phát triển vượt xa so với mục đích ban đầu là để phục vụ cho các hệ thống có liên quan đến việc quản trị cơ sở dữ liệu.
Ứng dụng Trong mô hình khách/chủ, toàn bộ database được tập trung lưu trữ trên máy chủ (Server), mọi thao tác xử lý dữ liệu được thực hiện trên máy chủ bằng các lệnh SQL.
SQL được sử dụng để nhanh chóng tạo ra các trang Web động (Dynamic Web Page). Trang Web động thường có nội dung được lấy ra từ database. SQL có thể được sử dụng như một chất keo kết dính giữa CSDL và trang Web
Home: http://bit.ly/17AJYAL
12. Ngôn ngữ lập trình Ruby
Ruby là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng, có khả năng ánh xạ. Cú pháp bị ảnh hưởng từ Ada và Perl với các đặc tính hướng đối tượng của Smalltalk, và cũng chia sẻ một số đặc tính tương đồng với Python, Lisp, Dylan và CLU. Ruby là ngôn ngữ thông dịch đơn giai đoạn.
Ruby cung cấp nhiều mẫu hình lập trình, bao gồm lập trình hàm, hướng đối tượng, mệnh lệnh, phản xạ. Nó sử dụng hệ thống kiểu biến động và tự động quản lý bộ nhớ.
Home: https://www.ruby-lang.org
Cộng đồng: https://www.ruby-lang.org/en/community/
13. Ngôn ngữ lập trình ActionScript ActionScript là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng (object-oriented programming language) với các đối tượng như class, interface và packages được dùng cho các văn lệnh kịch bản (script) cho các phim dùng Adobe Flash. Việc sử dụng ActionScript sẽ dễ dàng hơn nếu biết JavaScript. ActionScript ban đầu được phát triển bởi Macromedia Inc(bây giờ được sử hữu bởi Adobe Systems).
Home: http://adobe.ly/17ALUsR
14. Ngôn ngữ lập trình Lisp Lisp là ngôn ngữ lập trình có cấu trúc dữ liệu nền tảng là các danh sách liên kết (linked list). Lisp được biết đến như một trong những ngôn ngữ lập trình hàm tiêu biểu, mặc dù đôi khi vẫn có các chương trình Lisp được viết theo hướng thủ tục. Về hình thức, cú pháp lệnh của Lisp rất đặc biệt với những cặp ngoặc đơn và viết theo kí pháp tiền tố.
Lisp là ngôn ngữ chuyên dụng trong ngành trí tuệ nhân tạo ở Hoa Kỳ. Thậm chí ở Hoa Kỳ ảnh hưởng của nó còn lấn át một ngôn ngữ thông dụng khác trong ngành trí tuệ nhân tạo là Prolog. Nghiên cứu trí tuệ nhân tạo bằng Lisp được khái quát thành những bài toán mang tính mẫu mực.
Ngoài ra, Lisp còn là công cụ lập trình mạnh mẽ bên trong các chương trình AutoCAD và Emacs, và được sử dụng rộng rãi trong công thương nghiệp.
Home : http://bit.ly/1bobvtw
15. Ngôn ngữ lập trình Pascal Pascal là một ngôn ngữ lập trình cho máy tính thuộc dạng mệnh lệnh, được Niklaus Wirth phát triển vào năm 1970 là ngôn ngữ đặc biệt thích hợp cho kiểu lập trình có cấu trúc.
Ban đầu, Pascal là một ngôn ngữ được hướng để dùng trong giảng dạy về lập trình có cấu trúc, và nhiều thế hệ sinh viên đã vào nghề thông qua việc học Pascal như ngôn ngữ vỡ lòng trong các chương trình học đại cương. Nhiều biến thể của Pascal ngày nay vẫn còn được sử dụng khá phổ biến, cả trong giảng dạy lẫn trong công nghiệp phát triển phần mềm.
Home : http://bit.ly/QBcp
Mong rằng với những tài liệu cụ thể, rõ ràng về 15 ngôn ngữ lập trình phổ biến trên sẽ giúp bạn có được cái nhìn sâu sắc hơn về những ngôn ngữ lập trình này, giúp các lập trình viên định hướng phát triển nghề nghiệp của mình trong tương lai.
Chúc các bạn thành công!
Xem thêm: 26 ngôn ngữ lập trình cần biết cho lập trình viên mới bắt đầu