Có lẽ không phải đợi tới thế kỷ 21, các nhà làm phim nói riêng và con người nói chung mới bắt đầu mơ mộng về một viễn cảnh AI trở nên hùng mạnh đến như thế nào.
Kể từ khi nhà biên kich, đạo diễn Fritz Lang cho ra đời nhân vật "false Maria" trong bộ phim khoa học viễn tưởng kinh điển Metropolis năm 1927, robot sở hữu trí thông minh giống con người đã dần trở thành một khái niệm được công chúng biết tới đông đảo.
Tuy vậy chỉ cho tới khi Terminator (Kẻ Hủy Diệt) ra đời vào năm 1984, con người mới dần nhận thức được sâu xa nỗi sợ hãi nếu có một tương lai, khi robot thông minh làm chủ Trái Đất, thậm chí nô dịch con người.
Dù AI (trí thông minh nhân tạo) là một thứ không tưởng, gây nguy hiểm tới loàingười, nhưng với tham vọng làm chủ tương lai, con người đang tích cực nghiên cứu những cỗ máy robot có thể hiểu con người muốn gì.
Với việc bộ phim giả tưởng Ex Machina - một bộ phim cảnh báo về sự thống trị của AI trong tương lai - của đạo diễn, biên kịch, tiểu thuyết gia Alex Garland gây được tiếng vang lớn trong giới điện ảnh vào 2015, đạo diễn Michael Hogan đã tổng hợp 20 bộ phim đình đám, gồm Star Wars (Chiến tranh giữa những vì sao), Terminator (Kẻ Hủy Diệt), Star Trek và Blade Runner để minh chứng nguy cơ về một thảm họa AI đang đe dọa rất gần tương lai con người.
1. Ex Machina (2015)
Đi theo một chủ đề không còn mới, đó là trách nhiệm và cũng là gánh vác nặng nề của bộ phim giả tưởng Ex Machina ra mắt toàn cầu vào 23/1/2015.
Nhân vật chính trong phim là một lập trình viên trẻ Caleb (Domhnall Gleeson). Anh trúng kỳ nghỉ kéo dài một tuần sống cùng CEO Nathan (Oscar Isaac) - người lập công ty Internet lớn nhất thế giới. Tại đây, anh được tham gia một thí nghiệm kỳ lạ nhằm đánh giá sự hoàn thiện, những phẩm chất con người trong AI mang thân hình một cô gái xinh đẹp có tên Ava (Alicia Vikander).
Điểm đánh giá AI giống con người nhất: 8/10
2. The Day the Earth Stood Still (1951)
Trailer phim
Bộ phim giả tưởng về ngày Trái Đất ngừng quay của đạo diện Scott Derrickson được thổi hồn nhờ sự xuất hiện của siêu robot Gort. Câu chuyện kể về chủng tộc ngoài hành tinh Klaatu mang hình dáng con người tới Trái Đất cùng robot Gort để đánh giá khả năng phục hồi Trái Đất của con người. Tuy nhiên, sự bảo thủ của số đông đã dẫn tới những nguy hiểm diệt vong cho chính loài người.
Trong phân cảnh khi chủng tộc Klaatu vừa đáp xuống Trái Đất liền bị quân đội Mỹ bao vây và tấn công. Ngay lập tức robot Gort đã ngắt toàn bộ hệ thống điện toàn TP. New York, thậm chí cả hệ thống phòng vệ ngoài tàu vũ trụ. Bộ phim không nhấn mạnh vào những chi tiết kỹ xảo đắt giá, hay những công nghệ, kỹ thuật thuộc hàng khủng. Tuy nhiên, thông điệp để lại sau bộ phim được đánh giá hết sức mạnh mẽ.
Điểm đánh giá AI giống con người nhất: 3/10
3. A.I. Artificial Intelligence (2001)
Trailer phim
Tác phẩm điện ảnh với tên gọi chính là thứ con người đang rất quan tâm A.I. Aritficial Intelligence. Đạo diễn Steven Spielberg đã khéo léo đưa hình tượng một cậu bé người máy có tên David trong chuyến hành trình tìm tới bà tiên xanh (Blue Fairy) nhằm biến ước mơ trở thành một con người thực sự. Bộ phim là một mẫu hình về khả năng AI sẽ thông minh như con người trong tương lai không xa.
Điểm đánh giá AI giống con người nhất: 9/10
4. 2001: A Space Odyssey (1968)
Trailer phim
Một bộ phim của điện ảnh Mỹ những thập niên 60 của thế kỷ 20, kể về chuyến hành trình du hành ngoài không gian của con người. Trong chuyến hành trình thám hiểm Sao Mộc của nhóm phi hành gia Bowler Keirr Dullea, cỗ máy thông minh HAL 900 trên tàu đã bất ngờ tạo phản, giết hại gần như toàn bộ phi hành đoàn để thủ tiêu sai lầm. Tuy nhiên, một người may mắn sống sót tới Sao Mộc và tiếp tục bước tiến hóa tiếp theo của loài người.
Điểm đánh giá AI giống con người nhất: 5/10
5. Metropolis (1927)
Trailer phim
Được xem là một trong những tác phẩm điện ảnh kinh điển và là bộ phim câm tốn kém nhất lịch sử, Metropolis khắc họa về Johann Fredersen, người cai trị một thành phố khổng lồ, một thành phố có điều kiện làm việc nặng nhọc và xóa bỏ mọi giá trị con người.
Người con trai của Fredersen đã đứng lên cùng hàng ngàn công nhân nổi dậy chống lại chính người cha. Tuy nhiên, anh chàng yêu say đắm một cô gái có tên Maria. Chính vì vậy, người cha đã nhờ một nhà khoa học chế tạo một người máy giống hết Maria với nhiệm vụ tác động lên người con trai và thực hiện nhiều ý đồ khác.
Điểm đánh giá AI giống con người nhất: 8/10
6. Interstellar (2014)
Trailer phim
Bộ phim Interstellar (Hố đen tử thần) đem tới một góc nhìn khác, rộng hơn, sâu hơn về tương lai của con người. Lấy bối cảnh thế giới tương lai bị ô nhiễm trầm trọng, tài nguyên cạn kiệt và con người phải đi tìm nguồn sống mới, một chuyến thám hiểm vũ trụ thông qua một hố đen đã được thực hiện. Cũng thông qua chuyến hành trình đó, những bí ẩn về hố đen vũ trụ đã dần được hé lộ khi các nhà du hành đặt chân lên hành tinh tại đó, một tiếng bằng 7 năm tại Trái Đất.
Trong phân cảnh đặt chân lên hành tinh này từ tàu vũ trụ Endurance, bước gia cùng các phi hành gia, trong đó có Cooper và Brand là robot đa năng sở hữu trí tuệ nhân tạo TARS và CASE. Thậm chí nhờ sự giúp đỡ của TARS, phi hành đoàn đã sửa chữa thành công tàu Endurance hư hỏng và thu thập những dữ liệu quý giá.
Điểm đánh giá AI giống con người nhất: 2/10
7. I,Robot (2004)
Trailer phim
Lấy cảm hứng từ bộ sưu tập truyện ngắn cùng tên của nhà văn người Nga Isaac Asimov, bộ phim bom tấn I, Robot của đạo diễn Alex Proyas đưa người xem tới bối cảnh những năm 2035, khi đó robot được chế tạo để thực hiện những công việc nặng nhọc cho con người.
Tuy nhiên, sự việc xảy ra khi cảnh sát Chicago,Mỹ nghi ngờ một robot phục vụ có tên Sonny đã phản lệnh và đẩy chủ nhân của mình ngã từ cửa sổ tầng 50 của tòa nhà. Bộ phim cũng thể hiện chính mối lo mà chúng ta đang quan tâm tới.
Điểm đánh giá AI giống con người nhất: 7/10
8. The Matrix (1999)
Trailer phim
Những người yêu thích bộ phim The Matrix (Ma Trận) chắc chắn không thể quên được hình tượng hacker Thomas, biệt danh Neo, một trong những nhân vật đã làm nên thành công của hiệu ứng bullet time (hiệu ứng né đạn trong không gian quay chậm).
Nhiệm vụ của Neo là chống lại những cỗ máy nổi loạn, làm hại con người. Thế giới nơi anh đang sống chính là một Ma Trận, một thế giới giả lập do chính người máy tạo ra để cung cấp năng lượng cho chúng. Neo cùng đồng đội sẽ phải tìm cách phá hủy thế giới giả lập đó trước sự chống trả quyết liệt của bọn mật thám do Hugo Weaving thủ vai.
Điểm đánh giá AI giống con người nhất: 8/10
9. RoboCop (1987)
Trailer phim
Cảnh sát viên Alex Murphy (Peter Weller) bị một băng đảng tội phạm sát hại. Tuy nhiên, anh đã được các nhà khoa học thuộc tập đoàn Omni Consumer Products hồi sinh trở thành một siêu robot chuyên thực thi pháp luật.
Lấy cảm hứng từ bộ phim Blade Runner và Judge Dredd, RoboCop mang trên mình một bộ đồ thép giống như môn khúc quân cầu, anh rảo quanh thành phố, âm thầm giữ yên bình cho đường phố Detroit. Tuy vậy, cuộc chiến giữa anh và kẻ đã từng sát hại mình, Clarence Boddicker dường như vẫn còn dai dẳng.
Điểm đánh giá AI giống con người nhất: 6/10
10. Short Circuit (1986)
Trailer phim
Sở dĩ đây là bộ phim không được đánh giá cao vì câu chuyện kể về trí thông minh nhân tạo chưa đủ sức thuyết phục. Short Circuit nhắc tới chú robot thử nghiệm Johnny 5 của quân đội Mỹ. Trải qua hàng loạt các bài thử nghiệm và sau khi bị sét đánh, robot số 5 đã dần có trí tuệ như con người. Giờ đây, số 5 thực sự đã ý thức được nỗi sợ hãi trước mỗi bài thử nghiệm trong nhà máy và có ý định chạy trốn.
Điểm đánh giá AI giống con người nhất: 2/10
(xem fần 2 trong http://genk.vn/)
Tham khảo The Guardian
Xem chi tiết tại GENK