Vì sao tôi thất nghiệp
“Sinh viên tốt nghiệp loại giỏi vẫn chưa có việc làm”, “sinh viên tốt nghiệp đại học đi đâu, về đâu?”, “thạc sĩ giỏi đi làm phụ hồ”… Những từ này được dùng để mô tả cho vấn đề nóng đang được sinh viên, nhà trường và xã hội trăn trở, quan tâm – vấn đề việc làm của sinh viên. Trong thời kỳ bao cấp, tỷ lệ học Đại Học, Cao Đẳng…số lượng sinh viên còn rất ít và những sinh viên ra trường là những người có năng lực thực sự nên tình trạng thất nghiệp hầu như không có.Tuy nhiên, trong thời kỳ kinh tế thị trường mở cửa hiện nay, các trường đại học, cao đẳng, đào tạo nghề mọc lên ngày càng nhiều, đào tạo tràn lan kém chất lượng, không phù hợp với nhu cầu lao động hiện tại đã dẫn đến tình trạng “ thừa thầy, thiếu thợ”.
Học Đại Học – Cao Đẳng được xem là lựa chọn ưu tiên hàng đầu của các bậc phụ huynh muốn con em mình hướng đến, là con đường mang đến thành công cho con em. Nhưng hiện nay, trước tình trạng nhiều sinh viên sau 4 – 5 năm bỏ công sức, tiền bạc và thời gian học lại thất nghiệp hay không có công việc thích hợp với khả năng, sở thích của các em. Hầu hết sinh viên đã tốt nghiệp hay các em vẫn còn ngồi trên ghế nhà trường đều mơ ước có một việc làm đúng với ngành nghề đào tạo đáp ứng đúng niềm đam mê, sở thích góp phần khẳng định bản thân, tạo thu nhập cho cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, trên thực tế, việc các sinh viên ra trường không có việc làm, làm trái ngành đã trở thành một việc quá quen thuộc đối với tình trạng việc làm của sinh viên Việt Nam hiện nay.
Về phía bản thân sinh viên và gia đình
Về phía bản thân cũng như gia đình của sinh viên cũng là một yếu tố gây ra tình trạng thất nghiệp của sinh viên sau khi ra trường.Hiện nay, số sinh viên thực sự chăm học, tự rèn luyện tu dưỡng thì không nhiều, có trường chỉ dưới 10%. Ở Việt Nam, ai cũng nói học phổ thông, nhất là lớp 12 thì quá căng thẳng, còn học đại học là “nghỉ ngơi”. Nhưng ở trên thế giới thì ngược lại. Đơn giản như thư viện của trường đại học ở nhiều nước là mở suốt ngày đêm, kể cả ngày lễ. Còn ở Việt Nam thư viện ít hoặc rất sơ sài, ít đầu sách và ít người đọc. Cụ thể như sau: không ít sinh viên có nhiều thú vui hơn là trau dồi học tập, chuyên môn… chỉ có 20 – 30% sinh viên tham gia các hoạt động xã hội gồm công tác Đoàn, công tác thanh niên và sinh viên. Ở các trường ĐH – CĐ số sinh viên tham gia công tác hè tối đa 30% tham gia trong khi con số này ở các nước tư bản là 80% – 90%.
Sinh viên hiện nay có xu hướng sau khi tốt nghiệp ai cũng muốn trụ lại ở thành phố, và tìm mọi cách để có thể bám trụ lại. Họ không cần để ý rằng công việc đó có phù hợp với mình không, có đúng với ngành mình được đào tạo hay không, mà chỉ cần có một công việc miễn sao có thu nhập. Chính điều này đang làm cho các thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM quá tải về dân số cũng như sức ép về nhu cầu việc làm. Có hàng mấy trăm người cầm tấm bằng đại học, nhưng lại làm mấy nghề thủ công, đơn giản hay lao động nặng nhọc ở thành phố, trong khi các miền khác thì thiếu trầm trọng… Tình hình này đã và đang gây ra những ảnh hưởng xấu đến chủ trương phát triển kinh tế, xã hội ở miền núi nông thôn của Đảng và nhà nước.
Bản thân sinh viên khi ra trường thiếu sự chủ động, kinh nghiệm và kỹ năng chuyên môn. Trong trường đại học không tự rèn luyện, tu dưỡng, không phấn đấu và thiếu lý tưởng sống. Bạn ngủ cả ngày, nếu bạn ngủ cả ngày thì tất nhiên sau đó bạn sẽ không có việc làm. Đừng mong một ngày công việc sẽ gõ cửa nhà bạn. Chán nản và không chịu ra ngoài tìm kiếm cơ hội việc làm thì chẳng thể mong mình có một công việc tốt được. Bên cạnh đó ngủ cả ngày khiến sức khoẻ giảm sút, đầu óc mụ mị, có thể gây ra bệnh trầm cảm. Không chỉ thiếu kinh nghiệm, nhiều sinh viên mới ra trường có tư tưởng “ngại khó”, thiếu sự kiên trì và lòng đam mê với công việc.
[size=14]Thiếu kỹ năng mềm[/size]
Trong thời buổi kinh tế khó khăn, các công ty tuyển dụng có khuynh hướng tiếp nhận những người có thể làm được việc ngay. Họ ngại biến công ty thành nơi thực tập của sinh viên mới ra trường hoặc không muốn bỏ ra phí đào tạo lại vì vậy họ luôn từ chối ngay cả với những sinh viên tốt nghiệp bằng giỏi của trường đại học danh tiếng.
Các kỹ năng làm việc theo nhóm, quản lý thời gian, giao tiếp với khách hàng, với lãnh đạo, báo cáo của sinh viên đều có vấn đề. Khả năng lướt web của họ rất nhanh nhưng trình bày bản chuẩn trên Word, Excel thì lại không làm được. Theo TS Nguyễn Ngọc Anh, ngay cả với các cử nhân khoa học tự nhiên như ngành toán thì cũng chỉ một số ít xác định rõ công việc thực sự là gì nên có sự chuẩn bị phù hợp. “Nhiều người đến phỏng vấn nhưng không biết nhà tuyển dụng cần vị trí gì, công việc như thế nào” – ông cho biết. Không ít cử nhân mang hồ sơ xin việc đến văn phòng nhưng nhà tuyển dụng nhanh chóng thất vọng khi nhận ra những thứ học được trên giảng đường hóa ra rất xa lạ với đòi hỏi của công việc thực tế. “Chúng tôi gần như không cần đến những mớ khái niệm, phạm trù, nguyên tắc, đặc điểm mà sinh viên học được trong nhà trường.
Cái mà chúng tôi cần là kỹ năng thực hành, kiến thức về sự vận hành của luật pháp trong thực tiễn, chứ không cần sự trích dẫn các văn bản quy phạm pháp luật vì có thể tra cứu không khó khăn gì. Điều quan trọng nhất trước một vụ tranh chấp là thân chủ cần biết được trong thực tiễn, tòa án sẽ phán quyết thế nào chứ không phải là kết quả sẽ ra sao nếu vận dụng các nguyên tắc luật học chung chung. Vì thế, rất nhiều cử nhân luật bị chúng tôi từ chối” – ông giải thích.
Bên cạnh việc thiếu kinh nghiệm làm việc thì không ít bạn trẻ đánh mất cơ hội lập nghiệp do thiếu kỹ năng mềm. Nhiều người không nhận thức đúng, đủ về vấn đề này. Hầu hết rất bị động, hiểu mơ hồ về kỹ năng mềm, vai trò của kỹ năng mềm đối với công việc của mình. Điều này khiến cho kỹ năng mềm của sinh viên hiện nay còn yếu. Đánh giá về kỹ năng mềm của sinh viên hiện nay, thạc sĩ Trịnh Lê Anh – Phó khoa Du lịch học, giảng viên bộ môn kỹ năng mềm ĐH Khoa học xã & Nhân văn – ĐH Quốc gia Hà Nội cho biết: “Theo tôi điều đầu tiên phải nói là thiếu. Khi tôi ra nước ngoài tiếp xúc và có dịp so sánh, tôi nhận thấy thanh niên Việt Nam rất hồn hậu và tự nhiên chủ nghĩa. Các bạn sinh viên ở trường đại học của chúng tôi và những trường đại học mà tôi được biết, còn non nớt và thiếu tự tin hơn rất nhiều so với những bạn bè cũng trang lứa ở Malaysia, ở Indonesia, Singapore, thậm chí ở Lào và Campuchia. Tôi nghĩ rằng cái tự nhiên chủ nghĩa đã khiến cho tâm thế của người thanh niên Việt Nam bị thấp đi”.
Nếu như các bạn sớm tự định hướng cho mình những việc cần làm từ khi còn là sinh viên, rèn luyện kỹ năng phục vụ công việc sau này thì mọi việc sẽ dễ dàng hơn. Mặt khác, nếu trước đây có ý thức làm dày thêm kinh nghiệm và vốn sống thì bây giờ các bạn sẽ đỡ lúng túng và có nhiều lựa chọn hơn.
Không chủ động học ngoại ngữ, tin học
Hiện nay, nước ta tăng cường mở cửa hội nhập và giao lưu quốc tế góp phần phát triển kinh tế – xã hội, đưa nét văn hóa của người Việt đến gần hơn đối với bạn bè các nước. Việc học một ngoại ngữ là việc vô cùng cần thiết mà chủ yếu là tiếng Anh, tin học. Để có thể ra trường và có công việc phù hợp mỗi sinh viên cần trang bị vốn kiến thưc về Ngoại ngữ vững chắc đáp ứng nhu cầu của nhà trường và doanh nghiệp. Đồng thời, ngoại ngữ giúp quá trình làm việc với các đối tác nước ngoài được diễn ra suôn sẻ và hiệu quả hơn. Hiện nay, các công ty đều yêu cầu trình độ ngoại ngữ nhất định phục vụ cho quá trình làm việc tại công ty. Rất nhiều sinh viên đã bỏ lỡ thời gian rãnh rỗi thời ĐH,CĐ. Tình trạng lười học, ngủ nướng với suy nghĩ “trẻ không ăn chơi già hối hận” nên rất nhiều bạn bỏ phí thời gian và tuổi trẻ . Một điểm yếu khác mà SV hiện nay thường mắc phải là khả năng ngoại ngữ, tin học và kỹ năng sử dụng các thiết bị văn phòng còn rất yếu kém.Tuy nhiên, nhiều sinh viên trong quá trình học tập trên giảng đường ĐH, CĐ không ý thức được tầm quan trọng của nó.
Hay các bạn sinh viên luôn nhận thức được đó là những điều kiện cần thiết khi ra trường nhưng cứ mặc kệ không đầu tư công sức thời gian và tiền bạc cho vấn đề đó. Dẫn đến nhiều SV ra trường phỏng vấn bị trượt ngay từ vòng loại do yếu kém ngoại ngữ và tin học văn phòng. Khi vào làm việc, nhiều SV lúng túng khi phải sử dụng những thiết bị như máy in, máy fax, máy photocopy… và điều này thường gây khó chịu cho nhà tuyển dụng, dẫn đến thất nghiệp cũng là điều dễ hiểu.
Bị động khi tìm việc
Đây là một trong những lỗi thường mắc phải của sinh viên mới ra trường. Thường thì họ sẽ dựa vào hoặc ỷ lại vào bố mẹ, tận dụng các mối quan hệ của bố mẹ hoặc chờ đợi một công ty, cơ quan nào đó đến tìm mình.
Lời khuyên dành cho các sinh viên là hãy chủ động tìm việc và nắm bắt cơ hội. Trong thời đại công nghệ số và phát triển như hiện nay thì các công ty, cơ quan và doanh nghiệp luôn đề cao tính năng động, cạnh tranh lành mạnh của các ứng viên.
Dựa dẫm vào mạng Internet thái quá
Không thể phủ nhận tính năng và hữu ích của internet, nhất là trong thời buổi như hiện nay. Tuy nhiên bạn không nên phụ thuộc vào nó một cách thái quá.
“Có hàng ngàn ứng viên nộp hồ sơ trên mạng vào cùng một vị trí ứng tuyển, nếu bạn muốn có cơ hội lọt vào danh sách phỏng vấn của nhà tuyển dụng, điều quan trọng là bạn phải bằng cách nào đó tạo được ấn tượng riêng cho bản CV của mình hoặc có một vài kết nối với công ty”, bà Brand Karsh, chủ tịch công ty JobBound, gợi ý.
Sinh viên không thiết lập mạng lưới quan hệ
Như đã nói, các mối quan hệ là một trong những tiềm năng giúp bạn tìm được công việc như mong muốn. Đó có thể là mối quan hệ của bố mẹ, anh chị em, thầy cô, bạn bè, người quen…
Một cuộc khảo sát gần đây cho biết 57% người được phỏng vấn nói họ tìm được công việc hiện tại nhờ vào các mối quan hệ.
Việc tận dụng tối đa những quan hệ này, đồng thời xây dựng, tạo thêm những mối quan hệ mới, bạn sẽ có nhiều cơ hội việc làm hơn.
Sơ yếu lý lịch không ấn tượng
Bạn sẽ sớm bị loại nếu gửi đi bản sơ yếu lý lịch trong đó liệt kê một cách khô khan bằng cấp, danh sách các khóa học, những công việc bạn đã từng làm, những kinh nghiệm bạn đã được tích lũy…
Thay vào đó, hãy cho nhà tuyển dụng biết những khả năng nổi trội của bạn so với những ứng viên khác, bạn có thể đem lại lợi ích gì cho họ nếu như bạn được tuyển dụng…
Xem thường buổi phỏng vấn
Nếu bạn được lọt vào vòng phỏng vấn, hãy chuẩn bị thật kỹ về kiến thức, trình độ, ngoại hình, phong cách ứng xử của mình để nhà tuyển dụng thấy rằng bạn là một người thật chuyên nghiệp trong công việc, một nhân viên đầy tiềm năng, hứa hẹn sẽ đưa đến cho công ty những đóng góp mới, thành công mới. Đến buổi phỏng vấn với trang phục như đi học hoặc đi chơi, nói năng thiếu chững chạc… bạn chỉ có một kết quả là bị loại.
Không có kinh nghiệm làm việc thực tế
Bất cứ một cơ quan, doanh nghiệp nào cũng mong muốn tuyển dụng được người có kinh nghiệm làm việc, vì thế hồ sơ xin việc của bạn cũng sẵn sang bị loại nếu như không đáp ứng yêu cầu đó, cho dù bạn có sở hữu một tấm bằng đáng mơ ước! rất nhiều bạn sinh viên than thở rằng: “nộp hồ sơ chỗ nào cũng đòi hỏi kinh nghiệm làm việc, mà một sinh viên mới ra trường lấy đâu ra kinh nghiệm?”.
Nếu như những ngày còn học ĐH, bạn chưa kịp tích lũy kinh nghiệm thực tế để tạo lợi thế khi đi xin việc thì bạn vẫn còn kịp làm điều đó sau khi ra trường đấy! quan trọng là bạn phải tạo cho mình lòng quyết tâm và chấp nhận hy sinh thời gian, công sức với những nỗ lực thật sự.
Không biết tìm kiếm thông tin và PR hình ảnh
Ngày nay người tìm việc không thể dựa vào những phương pháp săn việc thụ động. Bạn phải gặp gỡ người này người kia và nói cho càng nhiều người biết càng tốt rằng bạn đang tìm việc làm. Sự phát triển bùng nổ công nghệ mang đến người dùng những thiết bị rút ngắn khoảng cách, và làm “thế giới phẳng” hơn. “Người tìm việc” và “việc tìm người” giờ đây có nhiều hơn những mối liên quan. Các nhà tuyển dụng đang có xu hướng sử dụng các mối quen biết qua mạng xã hội, mạng di động để tìm ứng viên. Nhiều nghiên cứu gần đây cho biết có năm xu hướng nổi trội ảnh hưởng đến việc đăng tuyển, phỏng vấn và chọn lựa ứng viên. Bắt kịp trào lưu là cách tốt và nhanh chóng giúp bạn tìm được việc là phù hợp với sở thích và khả năng. Các nhà tuyển dụng đang sử dụng rất nhiều mạng việc làm xã hội để tìm ứng viên. Hãy tham gia vào nhiều hơn các mạng xã hội, đăng ký và đăng tải hồ sơ của bạn lên đó, thường xuyên cập nhật kinh nghiệm làm việc, khả năng mới, tìm kiếm những mối quan hệ mới, xây dựng hệ thống “mối quen biết” cho tài khoản của bạn bởi đó là cách làm nhiều người hơn biết đến bạn.
Con Đường Nào Cho Tôi?
Trau dồi tiếng Anh và các ngoại ngữ khác
Hiểu được tầm quan trọng của ngoại ngữ đối với quá trình học tập và làm việc. Sinh viên cần có các lịch trình, mục tiêu xác định cho việc học ngoại ngữ. Nó sẽ là một lợi thế cho sinh viên khi giao lưu với thanh niên, sinh viên quốc tế, khi tìm việc và phục vụ cho công việc trong tương lai.
Tuy nhiên, hiện nay số lượng người biết và giỏi tiếng Anh rất nhiều để tạo được sự khác biệt bạn nên biết thêm một ngôn ngữ khác ngoài tiếng Anh như Trung Quốc, Nga, Pháp, Đức, Nhật, Hàn… đó là một lợi thế vô cùng to lớn mà bất cứ nhà tuyển dụng nào cũng muốn ở nhân viên tương lai. Biết 2 ngoại ngữ, thành thạo tiếng Anh và sử dụng thêm được một ngoại ngữ nữa là bạn hoàn toàn có thể tự tin để xin việc ở bất cứ nhà tuyển dụng nào.
Vậy nên khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường hãy trau dồi thêm khả năng ngoại ngữ của mình thông qua các khóa học tại các Trung tâm uy tín, trên mạng Internet, bạn bè hay qua các Câu lạc bộ về Tiếng Anh với nhiều phương pháp khác nhau sẽ giúp sinh viên có thêm nhiều mối quan hệ cải thiện được khả năng giao tiếp, đồng thời, xây dựng và phát triển vốn tiếng Anh của mình.
Hiện nay, trên các trang Web, các diễn đàn,… chia sẽ về kinh nghiệm, trao đổi về việc học Tiếng Anh rất nhiều. Tuy nhiên, mỗi sinh viên cần chon lựa tài liệu, diễn đàn uy tín sẽ góp phần đạt hiệu quả tốt hơn.
Hiểu biết về tin học
Thời buổi công nghệ thông tin, mọi việc đều được xử lí qua máy tính và rất nhiều trường bây giờ yêu cầu sinh viên trước khi ra trường phải có kĩ năng tin học ở một trình độ phù hợp với từng ngành học. Biết thêm một số kĩ năng nâng cao về tin học sẽ giúp ích nhiều cho sinh viên trong quá trình làm việc cũng như dễ dàng gây được ấn tượng với các nhà tuyển dụng. Tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình xin việc .
Việc tìm hiểu, học hỏi tin học đòi hỏi sự siêng năng, kiên trì và có ý thức khám phá, ham học hỏi. Bởi, trong thời đại hiện nay, Internet đối với sinh viên không hề xa lạ, nhưng máy tính được sinh viên sử dụng chỉ để lướt web, giải trí, trò chuyện cùng bạn bè,…
chiếc máy tính không được sử dụng tối đa vai trò của nó. Rất nhiều sinh viên dù đã sử dụng máy tính rất nhiều nhưng trước các yêu cầu về tin học văn phòng được nhà tuyển dụng yêu cầu thì lúng túng, không đáp ứng được. Nó phần nào làm mất điểm trong mắt nhà tuyển dụng.
Các sinh viên có thể học từ các trung tâm uy tín, các trang mạng xã hội,…
Kỹ năng thực hành
Hiện nay, cơ cấu đào tạo tại các trường ĐH,CĐ thiên về lý thuyết quá nhiều. Sinh viên cần tự trang bị cho mình các kiến thức từ nhà trường và áp dụng vào các công việc thực tại bên ngoài. Đó là điều không phải ai cũng có thể làm được.
Sinh viên cần chứng minh cho các nhà tuyển dụng thấy bạn hoàn toàn có khả năng áp dụng lý thuyết vào thực hành, để làm được điều này, ngay từ thời sinh viên chúng ta hãy tìm thêm một công việc hay tham gia những hoạt động mà có thể giúp ta thực hành, trau dồi thêm nhiều kinh nghiệm cho tương lai. Ví dụ bạn học Báo chí hãy viết thật nhiều bài báo và cộng tác với các tòa soạn để tăng thêm hiểu biết, nếu bạn học Ngoại ngữ thì hãy tích cực nói chuyện với người nước ngoài, đi dẫn tour tình nguyện… để tăng khả năng giao tiếp.
Tự tin và không ngại khó
Sự tự tin là điều rất quan trọng khi xin việc ở bất cứ đâu nhưng đừng thái quá. Điều này giúp các nhà tuyển dụng đánh giá khả năng làm việc của bạn, nếu bạn quá rụt rè thì ấn tượng đầu tiên đó là bạn có thể không có khả năng chịu áp lực và khó có thể hoàn thành công việc một cách xuất sắc được. Và một điều cuối cùng nữa là nếu may mắn được nhận nhưng không được làm ngay vị trí bạn yêu thích, đừng tỏ thái độ bất mãn, hãy cứ chăm chỉ, nhiệt tình. Mọi người đều đánh giá rất cao điều này ở những người mới vào làm, có cố gắng mọi thứ đều trở nên tốt đẹp với bạn.
Nếu biết nắm bắt, cố gắng trao dồi các kỹ năng, hoạt động giao tiếp xã hội,… sẽ dần hình thành thói quen tự tin, năng động trong sinh viên. Đó sẽ là nền tảng vững chắc cho hoạt động giao tiếp trong môi trường làm việc. Đồng thời, gây thiện cảm đối với nhà tuyển dụng.
Trang Bị, Rèn Luyện Các Kỹ Năng Mềm
Sinh viên cần có ý thức trao dồi các kỹ năng thực hành xã hội ngay từ khi bắt đầu là sinh viên. Việc tham gia các Câu lạc bộ, các chương trình tình nguyện xã hội, tham gia hoạt động Đội nhóm hay các lớp học về kỹ năng mềm sẽ giúp sinh viên có thêm nhiều bạn bè, nâng cao tính tích cực và đạt hiệu quả hơn trong học tập và lao động.
Các kỹ năng sinh viên nên trang bị thêm là: làm việc nhóm, giao tiếp, sắp xếp thời gian, trả lời phỏng vấn, chi tiêu, tư duy sáng tạo, tư duy tích cực, hoạch định mục tiêu cuộc đời, khả năng thích nghi nhanh, khả năng ghi nhớ tốt và ghi chép nhanh trong công việc, khả năng nói trước ông chúng, kỹ năng xử lý xung đột, làm việc độc lập,…
Xác định mục tiêu học tập, rèn luyện nhân cách
Vào Đại học, sinh viên là người giữ thế chủ động trong mọi sinh hoạt, học tập của chính mình. Vì vậy, việc xác định mục tiêu học tập và công việc là bước khỏi đầu quan trọng để bắt nhịp với những thay đổi.
Trước tiên, sinh viên cần xác định cho mình một mục tiêu tổng quát về việc học tập tại trường. Với sinh viên năm nhất còn nhiều bỡ ngỡ, các bạn có thể tham vấn từ thầy cô và các anh chị đi trước để hiểu rõ hơn về môi trường đại học, con đường mà mình đã chọn cũng như tương lai của việc học. Từ đó xây dựng những mục tiêu cụ thể, các nhiệm vụ phải hoàn thành. Mục tiêu càng được cụ thể hóa thì tính hiệu quả càng cao.
Ví dụ như: năm thứ nhất sẽ nâng cao ngoại ngữ chính và học thêm một ngoại ngữ mới, năm thứ hai sẽ thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học, năm thứ ba sẽ lấy chứng chỉ C ngoại ngữ, tốt nghiệp loại giỏi với điểm trung bình tích luỹ 8.0………
Bên cạnh đó, các bạn cũng nên tìm hiểu về những tiêu chuẩn để phấn đấu, như tiêu chuẩn “Sinh viên 5 tốt, các hoạt động Nghiên cứu khoa học , các hoạt động cộng đồng; vượt khó học tốt; hoạt động văn-thể-mỹ; hoạt động giao lưu quốc tế…
Song song với việc rèn luyện, trao dồi kinh nghiệm chuyên môn, một yêu cầu không thể thiếu của quá trình đào tạo đó là hình thành nhân cách và những kỹ năng cần thiết cho sinh viên. Thái độ tôn sư trọng thầy, cô giáo, nghiêm túc trong học tập, trung thực trong thi cử, năng động trong công viêc tham gia các hoạt động của nhà trường, ham thích tìm tòi, nghiên cứu khoa học, có phương pháp học tập khoa học, hiệu quả…đó là những yếu tố ban đầu hết sức quan trọng để trở thành người lao động giỏi, người cán bộ tốt, có phong cách làm việc chuyên nghiệp, trung thực, có trách nhiệm đối với xã hội sau này.
Đối với nhà trường, cùng với việc kiên định mục tiêu nâng cao chất lượng đào tạo bằng việc triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp ( Đối tượng nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy, xây dựng đội ngũ giảng viên, đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật, cải tiến công tác quản lý …) trong định hướng chiến lược phát triển trong thời gian tới, cần mở thêm các ngành đào tạo phù hợp với nhu cầu cho địa phương và cho xã hội. Gắn kết nhà trường với cơ quan, doanh nghiệp, công ty, cơ sở sản xuất trong các hoạt động tìm hiểu nhu cầu lao động, bổ sung, điều chỉnh nội dung chương trình đào tạo ho phù hợp, phối hợp trong công tác thực tập và hỗ trợ việc làm cho sinh viên sau khi tốt nghiệp ra trường.
Với sự nỗ lực của nhà trường, xã hội và bản thân các sinh viên, chắc chắn sẽ tạo được niềm tin của nhà tuyển dụng và ngày càng có nhiều sinh viên tốt nghiệp ra trường có việc làm như mong muốn, hạn chế được tình trạng thất nghiệp.
Hiện nay, làm thêm được xem là một điều cần thiết trong sinh viên. Bởi, nó giúp sinh viên phần nào trang trải được cuộc sống xa nhà và có nhiều kinh nghiệm trong cuộc sống.
Việc tìm các công việc làm thêm phù hợp với ngành học hay những công việc liên quan đến việc bổ trợ các kỹ năng trong cuộc sống ngay khi các bạn vẫn còn ngồi trên ghế nhà trường sẽ tạo cho sinh viên những kỹ năng cần thiết để bắt đầu với những thử thách khi bước ra khỏi ghế nhà trường, bắt đầu giai đoạn mới của cuộc đời. Đó là một trong những điều mà các doanh nghiệp cần ở sinh viên.
Thách thức chủ yếu cho những sinh viên mới ra trường đó là ít kinh nghiệm làm việc, đây là điều gây khó khăn cho họ khi muốn thể hiện với nhà tuyển dụng nhận thấy tất cả các kỹ năng mà họ có. Trong thực tiễn, điều mà các bạn sinh viên mới ra trường cần có để được các nhà tuyển dụng mời vào làm việc là bạn hãy thể hiện được khả năng của mình chỉ trong vài phút ít ỏi tiếp xúc với phỏng vấn viên. Điều quan trọng quyết định bạn có được lựa chọn hay là không ngoài dựa vào những kiến thức chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ mà bạn đã gặp hái được trên giảng đường Đại học. Bên cạnh đó, chìa khóa giúp bạn mở ra cánh cửa thành ông và vượt qua những ứng viên khác chính là kỹ năng mềm, kỹ năng sẽ giúp bạn phát huy hết những kiến thức chuyên môn và kỹ năng nghiệp vụ để nhà tuyển dụng thấy rằng bạn xứng đáng được tuyển dụng và có việc làm phù hợp.
Kỹ năng mềm là khả năng ứng xử, nhạy bén với công việc và giải quyết khó khăn một cách nhanh nhất có thể, hạn chế tối đa được những rủi ro công vệc mà đã được học trên giảng đường Đại học không thể truyền đạt cho bạn. Không chỉ vậy, kỹ năng mềm còn là nghệ thuật ứng xử của bạn với đồng nghiệp, cộng sự, với cấp trên và với tất cả mọi người. Nó sẽ giúp cho những mối quan hệ của bạn trở nên tốt đẹp hơn, đồng thời, giúp quá trình làm việc đạt hiệu quả cao hơn.
Một công việc bán thời gian phù hợp hay thực tập khi còn đi học là yếu tố quan trọng giúp các sinh viên dễ dàng ghi điểm trong mắt với nhà tuyển dụng hơn.
Có thể thấy, vấn đề việc làm hiện nay đang là một vấn đề nan giải, trong nhất thời Nhà nước, các đơn vị doanh nghiệp không thể giải quyết hiệu quả. Để khắc phục tình trạng thất nghiệp của sinh viên như hiện nay, cần sự đồng thuận, chung tay của các cấp ban ngành trong xã hội. Việc chỉ đạo đẩy mạnh công tác đào tạo nghề nhằm đáp ứng nhu cầu của xã hội, gắn đào tạo nghề với việc làm là một trong những vấn đề hết sức quan trọng và cần thiết. Cần đẩy nhanh xã hội hóa công tác dạy nghề. Đặc biệt, cần có sự tư vấn định hướng nghề nghiệp cho học sinh, sinh viên để các em có lựa chọn phù hợp cả đầu vào lẫn đầu ra sau này.
Cùng với đó, cần phải coi trọng quá trình đào tạo sinh viên trong thời gian học tập tại trường. Làm thế nào để sau khi tốt nghiệp, bên cạnh chất lượng chuyên môn, các em còn có những kỹ năng cần thiết, trình độ tin học, ngoại ngữ… nhằm đáp ứng được yêu cầu, đòi hỏi của nhà tuyển dụng.
“Sinh viên tốt nghiệp loại giỏi vẫn chưa có việc làm”, “sinh viên tốt nghiệp đại học đi đâu, về đâu?”, “thạc sĩ giỏi đi làm phụ hồ”… Những từ này được dùng để mô tả cho vấn đề nóng đang được sinh viên, nhà trường và xã hội trăn trở, quan tâm – vấn đề việc làm của sinh viên. Trong thời kỳ bao cấp, tỷ lệ học Đại Học, Cao Đẳng…số lượng sinh viên còn rất ít và những sinh viên ra trường là những người có năng lực thực sự nên tình trạng thất nghiệp hầu như không có.Tuy nhiên, trong thời kỳ kinh tế thị trường mở cửa hiện nay, các trường đại học, cao đẳng, đào tạo nghề mọc lên ngày càng nhiều, đào tạo tràn lan kém chất lượng, không phù hợp với nhu cầu lao động hiện tại đã dẫn đến tình trạng “ thừa thầy, thiếu thợ”.
Học Đại Học – Cao Đẳng được xem là lựa chọn ưu tiên hàng đầu của các bậc phụ huynh muốn con em mình hướng đến, là con đường mang đến thành công cho con em. Nhưng hiện nay, trước tình trạng nhiều sinh viên sau 4 – 5 năm bỏ công sức, tiền bạc và thời gian học lại thất nghiệp hay không có công việc thích hợp với khả năng, sở thích của các em. Hầu hết sinh viên đã tốt nghiệp hay các em vẫn còn ngồi trên ghế nhà trường đều mơ ước có một việc làm đúng với ngành nghề đào tạo đáp ứng đúng niềm đam mê, sở thích góp phần khẳng định bản thân, tạo thu nhập cho cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, trên thực tế, việc các sinh viên ra trường không có việc làm, làm trái ngành đã trở thành một việc quá quen thuộc đối với tình trạng việc làm của sinh viên Việt Nam hiện nay.
Về phía bản thân sinh viên và gia đình
Về phía bản thân cũng như gia đình của sinh viên cũng là một yếu tố gây ra tình trạng thất nghiệp của sinh viên sau khi ra trường.Hiện nay, số sinh viên thực sự chăm học, tự rèn luyện tu dưỡng thì không nhiều, có trường chỉ dưới 10%. Ở Việt Nam, ai cũng nói học phổ thông, nhất là lớp 12 thì quá căng thẳng, còn học đại học là “nghỉ ngơi”. Nhưng ở trên thế giới thì ngược lại. Đơn giản như thư viện của trường đại học ở nhiều nước là mở suốt ngày đêm, kể cả ngày lễ. Còn ở Việt Nam thư viện ít hoặc rất sơ sài, ít đầu sách và ít người đọc. Cụ thể như sau: không ít sinh viên có nhiều thú vui hơn là trau dồi học tập, chuyên môn… chỉ có 20 – 30% sinh viên tham gia các hoạt động xã hội gồm công tác Đoàn, công tác thanh niên và sinh viên. Ở các trường ĐH – CĐ số sinh viên tham gia công tác hè tối đa 30% tham gia trong khi con số này ở các nước tư bản là 80% – 90%.
Sinh viên hiện nay có xu hướng sau khi tốt nghiệp ai cũng muốn trụ lại ở thành phố, và tìm mọi cách để có thể bám trụ lại. Họ không cần để ý rằng công việc đó có phù hợp với mình không, có đúng với ngành mình được đào tạo hay không, mà chỉ cần có một công việc miễn sao có thu nhập. Chính điều này đang làm cho các thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM quá tải về dân số cũng như sức ép về nhu cầu việc làm. Có hàng mấy trăm người cầm tấm bằng đại học, nhưng lại làm mấy nghề thủ công, đơn giản hay lao động nặng nhọc ở thành phố, trong khi các miền khác thì thiếu trầm trọng… Tình hình này đã và đang gây ra những ảnh hưởng xấu đến chủ trương phát triển kinh tế, xã hội ở miền núi nông thôn của Đảng và nhà nước.
Bản thân sinh viên khi ra trường thiếu sự chủ động, kinh nghiệm và kỹ năng chuyên môn. Trong trường đại học không tự rèn luyện, tu dưỡng, không phấn đấu và thiếu lý tưởng sống. Bạn ngủ cả ngày, nếu bạn ngủ cả ngày thì tất nhiên sau đó bạn sẽ không có việc làm. Đừng mong một ngày công việc sẽ gõ cửa nhà bạn. Chán nản và không chịu ra ngoài tìm kiếm cơ hội việc làm thì chẳng thể mong mình có một công việc tốt được. Bên cạnh đó ngủ cả ngày khiến sức khoẻ giảm sút, đầu óc mụ mị, có thể gây ra bệnh trầm cảm. Không chỉ thiếu kinh nghiệm, nhiều sinh viên mới ra trường có tư tưởng “ngại khó”, thiếu sự kiên trì và lòng đam mê với công việc.
[size=14]Thiếu kỹ năng mềm[/size]
Trong thời buổi kinh tế khó khăn, các công ty tuyển dụng có khuynh hướng tiếp nhận những người có thể làm được việc ngay. Họ ngại biến công ty thành nơi thực tập của sinh viên mới ra trường hoặc không muốn bỏ ra phí đào tạo lại vì vậy họ luôn từ chối ngay cả với những sinh viên tốt nghiệp bằng giỏi của trường đại học danh tiếng.
Các kỹ năng làm việc theo nhóm, quản lý thời gian, giao tiếp với khách hàng, với lãnh đạo, báo cáo của sinh viên đều có vấn đề. Khả năng lướt web của họ rất nhanh nhưng trình bày bản chuẩn trên Word, Excel thì lại không làm được. Theo TS Nguyễn Ngọc Anh, ngay cả với các cử nhân khoa học tự nhiên như ngành toán thì cũng chỉ một số ít xác định rõ công việc thực sự là gì nên có sự chuẩn bị phù hợp. “Nhiều người đến phỏng vấn nhưng không biết nhà tuyển dụng cần vị trí gì, công việc như thế nào” – ông cho biết. Không ít cử nhân mang hồ sơ xin việc đến văn phòng nhưng nhà tuyển dụng nhanh chóng thất vọng khi nhận ra những thứ học được trên giảng đường hóa ra rất xa lạ với đòi hỏi của công việc thực tế. “Chúng tôi gần như không cần đến những mớ khái niệm, phạm trù, nguyên tắc, đặc điểm mà sinh viên học được trong nhà trường.
Cái mà chúng tôi cần là kỹ năng thực hành, kiến thức về sự vận hành của luật pháp trong thực tiễn, chứ không cần sự trích dẫn các văn bản quy phạm pháp luật vì có thể tra cứu không khó khăn gì. Điều quan trọng nhất trước một vụ tranh chấp là thân chủ cần biết được trong thực tiễn, tòa án sẽ phán quyết thế nào chứ không phải là kết quả sẽ ra sao nếu vận dụng các nguyên tắc luật học chung chung. Vì thế, rất nhiều cử nhân luật bị chúng tôi từ chối” – ông giải thích.
Bên cạnh việc thiếu kinh nghiệm làm việc thì không ít bạn trẻ đánh mất cơ hội lập nghiệp do thiếu kỹ năng mềm. Nhiều người không nhận thức đúng, đủ về vấn đề này. Hầu hết rất bị động, hiểu mơ hồ về kỹ năng mềm, vai trò của kỹ năng mềm đối với công việc của mình. Điều này khiến cho kỹ năng mềm của sinh viên hiện nay còn yếu. Đánh giá về kỹ năng mềm của sinh viên hiện nay, thạc sĩ Trịnh Lê Anh – Phó khoa Du lịch học, giảng viên bộ môn kỹ năng mềm ĐH Khoa học xã & Nhân văn – ĐH Quốc gia Hà Nội cho biết: “Theo tôi điều đầu tiên phải nói là thiếu. Khi tôi ra nước ngoài tiếp xúc và có dịp so sánh, tôi nhận thấy thanh niên Việt Nam rất hồn hậu và tự nhiên chủ nghĩa. Các bạn sinh viên ở trường đại học của chúng tôi và những trường đại học mà tôi được biết, còn non nớt và thiếu tự tin hơn rất nhiều so với những bạn bè cũng trang lứa ở Malaysia, ở Indonesia, Singapore, thậm chí ở Lào và Campuchia. Tôi nghĩ rằng cái tự nhiên chủ nghĩa đã khiến cho tâm thế của người thanh niên Việt Nam bị thấp đi”.
Nếu như các bạn sớm tự định hướng cho mình những việc cần làm từ khi còn là sinh viên, rèn luyện kỹ năng phục vụ công việc sau này thì mọi việc sẽ dễ dàng hơn. Mặt khác, nếu trước đây có ý thức làm dày thêm kinh nghiệm và vốn sống thì bây giờ các bạn sẽ đỡ lúng túng và có nhiều lựa chọn hơn.
Không chủ động học ngoại ngữ, tin học
Hiện nay, nước ta tăng cường mở cửa hội nhập và giao lưu quốc tế góp phần phát triển kinh tế – xã hội, đưa nét văn hóa của người Việt đến gần hơn đối với bạn bè các nước. Việc học một ngoại ngữ là việc vô cùng cần thiết mà chủ yếu là tiếng Anh, tin học. Để có thể ra trường và có công việc phù hợp mỗi sinh viên cần trang bị vốn kiến thưc về Ngoại ngữ vững chắc đáp ứng nhu cầu của nhà trường và doanh nghiệp. Đồng thời, ngoại ngữ giúp quá trình làm việc với các đối tác nước ngoài được diễn ra suôn sẻ và hiệu quả hơn. Hiện nay, các công ty đều yêu cầu trình độ ngoại ngữ nhất định phục vụ cho quá trình làm việc tại công ty. Rất nhiều sinh viên đã bỏ lỡ thời gian rãnh rỗi thời ĐH,CĐ. Tình trạng lười học, ngủ nướng với suy nghĩ “trẻ không ăn chơi già hối hận” nên rất nhiều bạn bỏ phí thời gian và tuổi trẻ . Một điểm yếu khác mà SV hiện nay thường mắc phải là khả năng ngoại ngữ, tin học và kỹ năng sử dụng các thiết bị văn phòng còn rất yếu kém.Tuy nhiên, nhiều sinh viên trong quá trình học tập trên giảng đường ĐH, CĐ không ý thức được tầm quan trọng của nó.
Hay các bạn sinh viên luôn nhận thức được đó là những điều kiện cần thiết khi ra trường nhưng cứ mặc kệ không đầu tư công sức thời gian và tiền bạc cho vấn đề đó. Dẫn đến nhiều SV ra trường phỏng vấn bị trượt ngay từ vòng loại do yếu kém ngoại ngữ và tin học văn phòng. Khi vào làm việc, nhiều SV lúng túng khi phải sử dụng những thiết bị như máy in, máy fax, máy photocopy… và điều này thường gây khó chịu cho nhà tuyển dụng, dẫn đến thất nghiệp cũng là điều dễ hiểu.
Bị động khi tìm việc
Đây là một trong những lỗi thường mắc phải của sinh viên mới ra trường. Thường thì họ sẽ dựa vào hoặc ỷ lại vào bố mẹ, tận dụng các mối quan hệ của bố mẹ hoặc chờ đợi một công ty, cơ quan nào đó đến tìm mình.
Lời khuyên dành cho các sinh viên là hãy chủ động tìm việc và nắm bắt cơ hội. Trong thời đại công nghệ số và phát triển như hiện nay thì các công ty, cơ quan và doanh nghiệp luôn đề cao tính năng động, cạnh tranh lành mạnh của các ứng viên.
Dựa dẫm vào mạng Internet thái quá
Không thể phủ nhận tính năng và hữu ích của internet, nhất là trong thời buổi như hiện nay. Tuy nhiên bạn không nên phụ thuộc vào nó một cách thái quá.
“Có hàng ngàn ứng viên nộp hồ sơ trên mạng vào cùng một vị trí ứng tuyển, nếu bạn muốn có cơ hội lọt vào danh sách phỏng vấn của nhà tuyển dụng, điều quan trọng là bạn phải bằng cách nào đó tạo được ấn tượng riêng cho bản CV của mình hoặc có một vài kết nối với công ty”, bà Brand Karsh, chủ tịch công ty JobBound, gợi ý.
Sinh viên không thiết lập mạng lưới quan hệ
Như đã nói, các mối quan hệ là một trong những tiềm năng giúp bạn tìm được công việc như mong muốn. Đó có thể là mối quan hệ của bố mẹ, anh chị em, thầy cô, bạn bè, người quen…
Một cuộc khảo sát gần đây cho biết 57% người được phỏng vấn nói họ tìm được công việc hiện tại nhờ vào các mối quan hệ.
Việc tận dụng tối đa những quan hệ này, đồng thời xây dựng, tạo thêm những mối quan hệ mới, bạn sẽ có nhiều cơ hội việc làm hơn.
Sơ yếu lý lịch không ấn tượng
Bạn sẽ sớm bị loại nếu gửi đi bản sơ yếu lý lịch trong đó liệt kê một cách khô khan bằng cấp, danh sách các khóa học, những công việc bạn đã từng làm, những kinh nghiệm bạn đã được tích lũy…
Thay vào đó, hãy cho nhà tuyển dụng biết những khả năng nổi trội của bạn so với những ứng viên khác, bạn có thể đem lại lợi ích gì cho họ nếu như bạn được tuyển dụng…
Xem thường buổi phỏng vấn
Nếu bạn được lọt vào vòng phỏng vấn, hãy chuẩn bị thật kỹ về kiến thức, trình độ, ngoại hình, phong cách ứng xử của mình để nhà tuyển dụng thấy rằng bạn là một người thật chuyên nghiệp trong công việc, một nhân viên đầy tiềm năng, hứa hẹn sẽ đưa đến cho công ty những đóng góp mới, thành công mới. Đến buổi phỏng vấn với trang phục như đi học hoặc đi chơi, nói năng thiếu chững chạc… bạn chỉ có một kết quả là bị loại.
Không có kinh nghiệm làm việc thực tế
Bất cứ một cơ quan, doanh nghiệp nào cũng mong muốn tuyển dụng được người có kinh nghiệm làm việc, vì thế hồ sơ xin việc của bạn cũng sẵn sang bị loại nếu như không đáp ứng yêu cầu đó, cho dù bạn có sở hữu một tấm bằng đáng mơ ước! rất nhiều bạn sinh viên than thở rằng: “nộp hồ sơ chỗ nào cũng đòi hỏi kinh nghiệm làm việc, mà một sinh viên mới ra trường lấy đâu ra kinh nghiệm?”.
Nếu như những ngày còn học ĐH, bạn chưa kịp tích lũy kinh nghiệm thực tế để tạo lợi thế khi đi xin việc thì bạn vẫn còn kịp làm điều đó sau khi ra trường đấy! quan trọng là bạn phải tạo cho mình lòng quyết tâm và chấp nhận hy sinh thời gian, công sức với những nỗ lực thật sự.
Không biết tìm kiếm thông tin và PR hình ảnh
Ngày nay người tìm việc không thể dựa vào những phương pháp săn việc thụ động. Bạn phải gặp gỡ người này người kia và nói cho càng nhiều người biết càng tốt rằng bạn đang tìm việc làm. Sự phát triển bùng nổ công nghệ mang đến người dùng những thiết bị rút ngắn khoảng cách, và làm “thế giới phẳng” hơn. “Người tìm việc” và “việc tìm người” giờ đây có nhiều hơn những mối liên quan. Các nhà tuyển dụng đang có xu hướng sử dụng các mối quen biết qua mạng xã hội, mạng di động để tìm ứng viên. Nhiều nghiên cứu gần đây cho biết có năm xu hướng nổi trội ảnh hưởng đến việc đăng tuyển, phỏng vấn và chọn lựa ứng viên. Bắt kịp trào lưu là cách tốt và nhanh chóng giúp bạn tìm được việc là phù hợp với sở thích và khả năng. Các nhà tuyển dụng đang sử dụng rất nhiều mạng việc làm xã hội để tìm ứng viên. Hãy tham gia vào nhiều hơn các mạng xã hội, đăng ký và đăng tải hồ sơ của bạn lên đó, thường xuyên cập nhật kinh nghiệm làm việc, khả năng mới, tìm kiếm những mối quan hệ mới, xây dựng hệ thống “mối quen biết” cho tài khoản của bạn bởi đó là cách làm nhiều người hơn biết đến bạn.
Con Đường Nào Cho Tôi?
Trau dồi tiếng Anh và các ngoại ngữ khác
Hiểu được tầm quan trọng của ngoại ngữ đối với quá trình học tập và làm việc. Sinh viên cần có các lịch trình, mục tiêu xác định cho việc học ngoại ngữ. Nó sẽ là một lợi thế cho sinh viên khi giao lưu với thanh niên, sinh viên quốc tế, khi tìm việc và phục vụ cho công việc trong tương lai.
Tuy nhiên, hiện nay số lượng người biết và giỏi tiếng Anh rất nhiều để tạo được sự khác biệt bạn nên biết thêm một ngôn ngữ khác ngoài tiếng Anh như Trung Quốc, Nga, Pháp, Đức, Nhật, Hàn… đó là một lợi thế vô cùng to lớn mà bất cứ nhà tuyển dụng nào cũng muốn ở nhân viên tương lai. Biết 2 ngoại ngữ, thành thạo tiếng Anh và sử dụng thêm được một ngoại ngữ nữa là bạn hoàn toàn có thể tự tin để xin việc ở bất cứ nhà tuyển dụng nào.
Vậy nên khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường hãy trau dồi thêm khả năng ngoại ngữ của mình thông qua các khóa học tại các Trung tâm uy tín, trên mạng Internet, bạn bè hay qua các Câu lạc bộ về Tiếng Anh với nhiều phương pháp khác nhau sẽ giúp sinh viên có thêm nhiều mối quan hệ cải thiện được khả năng giao tiếp, đồng thời, xây dựng và phát triển vốn tiếng Anh của mình.
Hiện nay, trên các trang Web, các diễn đàn,… chia sẽ về kinh nghiệm, trao đổi về việc học Tiếng Anh rất nhiều. Tuy nhiên, mỗi sinh viên cần chon lựa tài liệu, diễn đàn uy tín sẽ góp phần đạt hiệu quả tốt hơn.
Hiểu biết về tin học
Thời buổi công nghệ thông tin, mọi việc đều được xử lí qua máy tính và rất nhiều trường bây giờ yêu cầu sinh viên trước khi ra trường phải có kĩ năng tin học ở một trình độ phù hợp với từng ngành học. Biết thêm một số kĩ năng nâng cao về tin học sẽ giúp ích nhiều cho sinh viên trong quá trình làm việc cũng như dễ dàng gây được ấn tượng với các nhà tuyển dụng. Tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình xin việc .
Việc tìm hiểu, học hỏi tin học đòi hỏi sự siêng năng, kiên trì và có ý thức khám phá, ham học hỏi. Bởi, trong thời đại hiện nay, Internet đối với sinh viên không hề xa lạ, nhưng máy tính được sinh viên sử dụng chỉ để lướt web, giải trí, trò chuyện cùng bạn bè,…
chiếc máy tính không được sử dụng tối đa vai trò của nó. Rất nhiều sinh viên dù đã sử dụng máy tính rất nhiều nhưng trước các yêu cầu về tin học văn phòng được nhà tuyển dụng yêu cầu thì lúng túng, không đáp ứng được. Nó phần nào làm mất điểm trong mắt nhà tuyển dụng.
Các sinh viên có thể học từ các trung tâm uy tín, các trang mạng xã hội,…
Kỹ năng thực hành
Hiện nay, cơ cấu đào tạo tại các trường ĐH,CĐ thiên về lý thuyết quá nhiều. Sinh viên cần tự trang bị cho mình các kiến thức từ nhà trường và áp dụng vào các công việc thực tại bên ngoài. Đó là điều không phải ai cũng có thể làm được.
Sinh viên cần chứng minh cho các nhà tuyển dụng thấy bạn hoàn toàn có khả năng áp dụng lý thuyết vào thực hành, để làm được điều này, ngay từ thời sinh viên chúng ta hãy tìm thêm một công việc hay tham gia những hoạt động mà có thể giúp ta thực hành, trau dồi thêm nhiều kinh nghiệm cho tương lai. Ví dụ bạn học Báo chí hãy viết thật nhiều bài báo và cộng tác với các tòa soạn để tăng thêm hiểu biết, nếu bạn học Ngoại ngữ thì hãy tích cực nói chuyện với người nước ngoài, đi dẫn tour tình nguyện… để tăng khả năng giao tiếp.
Tự tin và không ngại khó
Sự tự tin là điều rất quan trọng khi xin việc ở bất cứ đâu nhưng đừng thái quá. Điều này giúp các nhà tuyển dụng đánh giá khả năng làm việc của bạn, nếu bạn quá rụt rè thì ấn tượng đầu tiên đó là bạn có thể không có khả năng chịu áp lực và khó có thể hoàn thành công việc một cách xuất sắc được. Và một điều cuối cùng nữa là nếu may mắn được nhận nhưng không được làm ngay vị trí bạn yêu thích, đừng tỏ thái độ bất mãn, hãy cứ chăm chỉ, nhiệt tình. Mọi người đều đánh giá rất cao điều này ở những người mới vào làm, có cố gắng mọi thứ đều trở nên tốt đẹp với bạn.
Nếu biết nắm bắt, cố gắng trao dồi các kỹ năng, hoạt động giao tiếp xã hội,… sẽ dần hình thành thói quen tự tin, năng động trong sinh viên. Đó sẽ là nền tảng vững chắc cho hoạt động giao tiếp trong môi trường làm việc. Đồng thời, gây thiện cảm đối với nhà tuyển dụng.
Trang Bị, Rèn Luyện Các Kỹ Năng Mềm
Sinh viên cần có ý thức trao dồi các kỹ năng thực hành xã hội ngay từ khi bắt đầu là sinh viên. Việc tham gia các Câu lạc bộ, các chương trình tình nguyện xã hội, tham gia hoạt động Đội nhóm hay các lớp học về kỹ năng mềm sẽ giúp sinh viên có thêm nhiều bạn bè, nâng cao tính tích cực và đạt hiệu quả hơn trong học tập và lao động.
Các kỹ năng sinh viên nên trang bị thêm là: làm việc nhóm, giao tiếp, sắp xếp thời gian, trả lời phỏng vấn, chi tiêu, tư duy sáng tạo, tư duy tích cực, hoạch định mục tiêu cuộc đời, khả năng thích nghi nhanh, khả năng ghi nhớ tốt và ghi chép nhanh trong công việc, khả năng nói trước ông chúng, kỹ năng xử lý xung đột, làm việc độc lập,…
Xác định mục tiêu học tập, rèn luyện nhân cách
Vào Đại học, sinh viên là người giữ thế chủ động trong mọi sinh hoạt, học tập của chính mình. Vì vậy, việc xác định mục tiêu học tập và công việc là bước khỏi đầu quan trọng để bắt nhịp với những thay đổi.
Trước tiên, sinh viên cần xác định cho mình một mục tiêu tổng quát về việc học tập tại trường. Với sinh viên năm nhất còn nhiều bỡ ngỡ, các bạn có thể tham vấn từ thầy cô và các anh chị đi trước để hiểu rõ hơn về môi trường đại học, con đường mà mình đã chọn cũng như tương lai của việc học. Từ đó xây dựng những mục tiêu cụ thể, các nhiệm vụ phải hoàn thành. Mục tiêu càng được cụ thể hóa thì tính hiệu quả càng cao.
Ví dụ như: năm thứ nhất sẽ nâng cao ngoại ngữ chính và học thêm một ngoại ngữ mới, năm thứ hai sẽ thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học, năm thứ ba sẽ lấy chứng chỉ C ngoại ngữ, tốt nghiệp loại giỏi với điểm trung bình tích luỹ 8.0………
Bên cạnh đó, các bạn cũng nên tìm hiểu về những tiêu chuẩn để phấn đấu, như tiêu chuẩn “Sinh viên 5 tốt, các hoạt động Nghiên cứu khoa học , các hoạt động cộng đồng; vượt khó học tốt; hoạt động văn-thể-mỹ; hoạt động giao lưu quốc tế…
Song song với việc rèn luyện, trao dồi kinh nghiệm chuyên môn, một yêu cầu không thể thiếu của quá trình đào tạo đó là hình thành nhân cách và những kỹ năng cần thiết cho sinh viên. Thái độ tôn sư trọng thầy, cô giáo, nghiêm túc trong học tập, trung thực trong thi cử, năng động trong công viêc tham gia các hoạt động của nhà trường, ham thích tìm tòi, nghiên cứu khoa học, có phương pháp học tập khoa học, hiệu quả…đó là những yếu tố ban đầu hết sức quan trọng để trở thành người lao động giỏi, người cán bộ tốt, có phong cách làm việc chuyên nghiệp, trung thực, có trách nhiệm đối với xã hội sau này.
Đối với nhà trường, cùng với việc kiên định mục tiêu nâng cao chất lượng đào tạo bằng việc triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp ( Đối tượng nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy, xây dựng đội ngũ giảng viên, đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật, cải tiến công tác quản lý …) trong định hướng chiến lược phát triển trong thời gian tới, cần mở thêm các ngành đào tạo phù hợp với nhu cầu cho địa phương và cho xã hội. Gắn kết nhà trường với cơ quan, doanh nghiệp, công ty, cơ sở sản xuất trong các hoạt động tìm hiểu nhu cầu lao động, bổ sung, điều chỉnh nội dung chương trình đào tạo ho phù hợp, phối hợp trong công tác thực tập và hỗ trợ việc làm cho sinh viên sau khi tốt nghiệp ra trường.
Với sự nỗ lực của nhà trường, xã hội và bản thân các sinh viên, chắc chắn sẽ tạo được niềm tin của nhà tuyển dụng và ngày càng có nhiều sinh viên tốt nghiệp ra trường có việc làm như mong muốn, hạn chế được tình trạng thất nghiệp.
Làm thêm hợp lý
Hiện nay, làm thêm được xem là một điều cần thiết trong sinh viên. Bởi, nó giúp sinh viên phần nào trang trải được cuộc sống xa nhà và có nhiều kinh nghiệm trong cuộc sống.
Việc tìm các công việc làm thêm phù hợp với ngành học hay những công việc liên quan đến việc bổ trợ các kỹ năng trong cuộc sống ngay khi các bạn vẫn còn ngồi trên ghế nhà trường sẽ tạo cho sinh viên những kỹ năng cần thiết để bắt đầu với những thử thách khi bước ra khỏi ghế nhà trường, bắt đầu giai đoạn mới của cuộc đời. Đó là một trong những điều mà các doanh nghiệp cần ở sinh viên.
Thách thức chủ yếu cho những sinh viên mới ra trường đó là ít kinh nghiệm làm việc, đây là điều gây khó khăn cho họ khi muốn thể hiện với nhà tuyển dụng nhận thấy tất cả các kỹ năng mà họ có. Trong thực tiễn, điều mà các bạn sinh viên mới ra trường cần có để được các nhà tuyển dụng mời vào làm việc là bạn hãy thể hiện được khả năng của mình chỉ trong vài phút ít ỏi tiếp xúc với phỏng vấn viên. Điều quan trọng quyết định bạn có được lựa chọn hay là không ngoài dựa vào những kiến thức chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ mà bạn đã gặp hái được trên giảng đường Đại học. Bên cạnh đó, chìa khóa giúp bạn mở ra cánh cửa thành ông và vượt qua những ứng viên khác chính là kỹ năng mềm, kỹ năng sẽ giúp bạn phát huy hết những kiến thức chuyên môn và kỹ năng nghiệp vụ để nhà tuyển dụng thấy rằng bạn xứng đáng được tuyển dụng và có việc làm phù hợp.
Kỹ năng mềm là khả năng ứng xử, nhạy bén với công việc và giải quyết khó khăn một cách nhanh nhất có thể, hạn chế tối đa được những rủi ro công vệc mà đã được học trên giảng đường Đại học không thể truyền đạt cho bạn. Không chỉ vậy, kỹ năng mềm còn là nghệ thuật ứng xử của bạn với đồng nghiệp, cộng sự, với cấp trên và với tất cả mọi người. Nó sẽ giúp cho những mối quan hệ của bạn trở nên tốt đẹp hơn, đồng thời, giúp quá trình làm việc đạt hiệu quả cao hơn.
Một công việc bán thời gian phù hợp hay thực tập khi còn đi học là yếu tố quan trọng giúp các sinh viên dễ dàng ghi điểm trong mắt với nhà tuyển dụng hơn.
Có thể thấy, vấn đề việc làm hiện nay đang là một vấn đề nan giải, trong nhất thời Nhà nước, các đơn vị doanh nghiệp không thể giải quyết hiệu quả. Để khắc phục tình trạng thất nghiệp của sinh viên như hiện nay, cần sự đồng thuận, chung tay của các cấp ban ngành trong xã hội. Việc chỉ đạo đẩy mạnh công tác đào tạo nghề nhằm đáp ứng nhu cầu của xã hội, gắn đào tạo nghề với việc làm là một trong những vấn đề hết sức quan trọng và cần thiết. Cần đẩy nhanh xã hội hóa công tác dạy nghề. Đặc biệt, cần có sự tư vấn định hướng nghề nghiệp cho học sinh, sinh viên để các em có lựa chọn phù hợp cả đầu vào lẫn đầu ra sau này.
Cùng với đó, cần phải coi trọng quá trình đào tạo sinh viên trong thời gian học tập tại trường. Làm thế nào để sau khi tốt nghiệp, bên cạnh chất lượng chuyên môn, các em còn có những kỹ năng cần thiết, trình độ tin học, ngoại ngữ… nhằm đáp ứng được yêu cầu, đòi hỏi của nhà tuyển dụng.
(trích lược từ tác phẩm của nhóm Sinh viên khoa Xuất Bản, ĐH VH, HCM)
caodangvietmy.edu.vn